Infuus bij huisdieren
Bij ziekenhuis series zie je het bij spoedgevallen bijna altijd als eerste gebeuren: een infuus plaatsen. Ook bij mensen die opgenomen zijn in een ziekenhuis wordt vaak een infuus aangelegd. En natuurlijk bij iedereen die een operatie moet ondergaan.
Waarom doen ze dat nou eigenlijk? Dat heeft een aantal redenen, en die gelden ook allemaal voor dieren!
Vaatvulling
In ons lichaam hebben we heel veel bloedvaten zitten die er voor zorgen dat er genoeg bloed bij onze organen komen, en genoeg bloed weer terug naar het hart en de longen vloeit. Dat is enorm belangrijk, want onze organen halen zuurstof en voedingsstoffen uit dit bloed om van te leven. Komt er te weinig bloed bij een orgaan, dan kan het flinke schade oplopen. Wanneer gaat dat nou mis?
Shock
In sommige spoedgevallen kan een patiënt in shock zijn. Met shock bedoelen we een situatie waarbij je te weinig vulling in je vaten hebt: (relatieve) hypovolemie (hypo=weinig, volemie=volume). Dat kan komen door:
- bloedverlies of uitdroging (dus gewoon te weinig vocht om je bloedvaten goed te vullen)
- het hart die het allemaal niet meer kan verwerken (de pomp zelf werkt niet meer goed)
- de bloedvaten die allemaal ineens wagenwijd openstaan (dezelfde hoeveelheid bloed moet dan ineens verdeeld worden over veel meer bloedvaten)
- iets wat grote bloedvaten afknijpt, zodat het bloed ergens opgesloten zit en niet meer meedoet
Dat levert gevaarlijke situaties op, want dat bloed transporteert belangrijke zaken, zoals zuurstof en voedingsstoffen. Als de organen te weinig zuurstoffen krijgen, stikken en verhongeren ze. Het verradelijke is, dat je dat meestal pas veel later merkt. Een orgaan als een nier heeft best wat reserve-capaciteit. En als daarvan een gedeelte kapot gaat, merk je daar soms pas wat van als je ineens meer van je nieren vraagt. Of als je, door ziekte, ineens nog een deel kapot maakt. Ook zie je dat niet altijd direct aan de patiënt.
Dat wil je voorkomen. Dus willen we zo snel mogelijk die bloedvaten weer vullen. Dat doe je met infuusvloeistoffen die je, via een infuus, in een patiënt brengt. Dit moet met beleid. Want als bijvoorbeeld het hart niet helemaal in orde is, moet je niet ineens teveel vloeistof toedienen.
Anesthesie en sedatie
Bijna alle stoffen die gebruikt worden om patiënten te laten slapen, hebben invloed op de bloeddruk. Direct, door bijvoorbeeld bloedvaten open of dicht te zetten. Door het hart af te remmen. Maar ook indirect, door het systeem wat je bloeddruk normaal regelt, te ontregelen. In de meeste gevallen doen ze de bloeddruk dalen.
Net als het verhaal over shock hierboven, is dat dus riskant: terwijl de patiënt slaapt, kunnen er een aantal organen zijn die te weinig zuurstof of voedingsstoffen krijgen. Vooral een groep van stoffen die door dierenartsen veel gebruikt wordt, de α2-agonisten, zijn hier berucht om. Als uw hond of kat met een enkel prikje in slaap is gebracht, dan is de kans groot dat één van deze stoffen is gebruikt.
Het is dus zaak om bij patiënten die onder anesthesie gebracht worden de bloedtoevoer naar de organen een handje te helpen met infuus.
Als je goed ziek bent, kan het zomaar gebeuren dat je niet genoeg vocht binnen kan krijgen door te drinken. Dat kan komen omdat je gewoon niet lekker bent en dus niet wilt drinken. Maar ook omdat je teveel vocht verlies door je ziekte of aandoening. Het is dan fijn als je ondersteund kan worden met infuus, want anders kun je uitgedroogd raken. En dat is gevaarlijk voor alle organen.
Vochtbalans en zoutbalans
Als uw huisdier flink ziek is, kan het zomaar gebeuren dat uw dier niet genoeg vocht binnen kan krijgen door te drinken. Dat kan komen omdat het gewoon niet lekker bent en dus niet wilt drinken. Maar ook omdat het teveel vocht verliest door de ziekte of aandoening. Het is dan fijn als uw dier ondersteund kan worden met infuus, want anders kan het uitgedroogd raken. En dat is gevaarlijk voor alle organen.
Ook is er een hele subtiele balans in je bloed met betrekking tot de soorten zouten die er in ronddwalen, de zuurgraad van het bloed en de hoeveelheid eiwitten die er in zitten. Als deze uit balans zijn kan dat ernstige gevolgen hebben. Een hoop van dit soort afwijkingen laten zich heel goed bijsturen met infuusvloeistoffen. Bij Dierenkliniek Culemborg beschikken we over de apparatuur om dit soort afwijkingen te meten en de kennis om er iets mee te doen.
Medicijnen via het infuus
Er zijn een veel medicijnen die makkelijker toe te dienen zijn, wanneer ze direct in de bloedbaan gebracht kunnen worden. Sommige kunnen zelfs niet op een andere wijze worden toegediend. Ook zijn er aandoeningen waar je zo misselijk van bent, dat je mondelinge medicatie simpelweg niet binnen kan houden. Dan is het heel prettig als het toch toe te dienen is via een infuus.
Infuus onderhuids of in het bloedvat (intraveneus)
In sommige gevallen wordt er gebruik gemaakt van een onderhuids infuus bij uw huisdier.
Als een patiënt echt vocht nodig heeft, moet het via de bloedbaan. Vocht wat je onderhuids geeft, wordt maar heel langzaam opgenomen. En bij uitgedroogde patiënten nog langzamer dan bij gezonde patiënten. Daarnaast is de hoeveelheid die je moet geven, enorm veel en erg onplezierig voor uw hond of kat.
Ook heeft het bijvoorbeeld weinig zin om na een operatie onderhuids vocht te geven. Zoals hierboven al staat is het tijdens de anesthesie dat de organen te weinig bloed krijgen, niet erna.
In sommige gevallen is het echter een prima methode: als er verwacht kan worden dat het dier de komende tijd wat meer vocht gaat verliezen dan het gewend is. Dan is zo’n “rugzakje” met extra vocht voldoende.