Sterilisatie van een kat

Om te beginnen even over de naamgeving van deze operatie: Het is geen sterilisatie. Ooit is dat in ons taalgebruik geslopen, maar het is fout. De kreet “sterilisatie kat” betekent namelijk enkel het onvruchtbaar maken, zonder dat je er iets uithaalt (en dus worden dan nog steeds hormonen aangemaakt door alle organen).

Bij de sterilisatie kat (wat dus niet klopt wat betreft naam) halen we wel degelijk iets weg, zodat ook de hormonen verdwijnen. Het is technisch gezien een castratie. We halen namelijk de eierstokken (de ovariae in het medisch latijn) weg. De technische naam van de ingreep is Ovariectomie: Ovari(=eierstok) ectomie (=chirurgisch verwijderen). Ook wel afgekort als OVX.

In uitzonderingsgevallen wordt ook de baarmoeder (Hystera) verwijderd. Dan wordt de operatie een Ovariohysterectomie. Ook wel afgekort als OVHX.

Hoe gaat het in zijn werk

Baasje en patient

De patiënt krijgt de avond voor de operatie voor het laatst te eten. ‘s Ochtends moet zij nuchter gehouden worden. Water mag ze wel gewoon hebben. Dan wordt ze tussen 8:00 en 9:00 naar de kliniek gebracht. Hier wordt nog even de gezondheid besproken en wordt de patiënt opgenomen. De eigenaar kan naar huis.

Aanvang anesthesie

Er wordt nagekeken of de poes gezond is. Als dat zo is, wordt er een plan voor de anesthesie gemaakt. Hierbij wordt rekening gehouden met

• de pijnlijkheid van de ingreep (vrij pijnlijk)
• de duur van de ingreep (ongeveer 30 minuten anesthesie, maar moet langer kunnen als er complicaties optreden)
• de gezondheid van de patiënt (meestal heel gezond op deze leeftijd)
• het karakter van de patiënt (is er eenvoudig een infuus te plaatsen bij de wakkere kat)

De anesthesie bevat altijd minstens twee echte pijnstillers en meestal nog enkele andere stoffen die vooral andere eigenschappen hebben, maar ook pijnstillend werken.

Wij plaatsen bij alle operatiepatienten een infuus direct in de bloedbaan, omdat je dan

• heel direct medicatie toe kan dienen om te sturen in de anesthesie
• de bloeddruk, die tijdens de anesthesie wel eens rare dingen doet, op peil te houden

 

Zodra de patient aan het infuus ligt en slaapt wordt de kat geïntubeerd. Dat wil zeggen dat er een speciale holle buis uit de steriele verpakking gehaald wordt en in de luchtpijp van de patiënt geplaatst wordt.

 

Hierdoor kunnen we:

• extra zuurstof toedienen (tijdens de kunstmatige slaap regelt het lichaam dit niet zo goed zelf)
• bewaken hoe de anesthesie de ademhaling beïnvloedt
• met de ademhaling anesthesiestoffen toedienen die heel kort werken en dus gebruikt kunnen worden om alles heel fijn te regelen
• voorkomen dat tijdens het slapen er viezigheid de longen inloopt (de slikreflex wordt namelijk onderdrukt tijdens de anesthesie)

Het operatieveld wordt geschoren en de patiënt wordt verplaatst naar de operatiekamer. Vanaf nu moet iedereen bij de kat een mondkapje om en een muts op.

De operatiekamer

Terwijl het operatieveld verder gereinigd wordt, reinigt de chirurg de handen en trekt steriele handschoenen aan. Er wordt een steriele doek op de instrument-tafel gelegd en de spullen voor de operatie klaargelegd. Dit zijn:

• een steriele afdekdoek voor de patiënt
• een steriel scalpel mes
• een steriele hechtdraad met naald
• een steriele operatieset met alle instrumenten

De operatie

Er wordt een kleine snede gemaakt in de huid. Met een weefselschaartje wordt het vet onder de huid wat uit elkaar gedaan zodat de buikwand in zicht komt. Deze wordt met een pincet opgetild zodat hij geopend kan worden zonder de darmen per ongeluk te raken. Het kleine gaatje wordt met een weefselschaar iets groter gemaakt.

Met een speciaal haakje wordt naar de één van de baarmoederhoornen gezocht. Door slim gebruik te maken van de kennis van anatomie is deze vaak snel te vinden. In sommige gevallen niet, en dan moet de snede iets groter gemaakt worden om toch met een vinger te voelen.

Aan het uiteinde van de baarmoederhoorn zit de eierstok waar we naar op zoek zijn.

Aan beide kanten van de eierstok wordt een klemmetje gezet. Aan de patiëntkant van de klemmetjes wordt met het hechtdraadje de bloedvaten afgeknoopt. De klemmetjes worden één voor één weggehaald en op die plek wordt de eierstok losgeknipt. De stompjes worden gecontroleerd op nabloeden voordat ze weer losgelaten worden en weer terug in de buik gelaten worden.

Dit wordt ook met de andere eierstok herhaald.

De opening van de buikwand wordt dichtgehecht met enkele knoophechtingen. De onderhuid wordt met dezelfde draad en een doorlopende steek gesloten. En datzelfde wordt ook met de hechting in de huid herhaald.

Na de operatie

De buik van de kat wordt schoongemaakt en de anesthesiemiddelen worden uitgezet of stopgezet. Zodra de patiënt zelf kan slikken wordt de luchtbuis uit de luchtpijp gehaald en de patiënt verplaatst naar onze wakker-word ruimte (de recovery). Hier ligt de kat op een warmtedekentje met een zuurstofslangetje voor de neus. Pas als de kat wakker genoeg is om weg te wandelen van het zuurstofslangetje wordt het infuus verwijderd en krijgt de poes een drukverbandje om die poot.

Nazorg

Alle poezen krijgen bij ons voor ongeveer een week pijnstiller mee, dat zit bij de prijs inbegrepen. Ook al zeggen ze geen ‘auw’ na een operatie, het is wel een open-buik ingreep geweest waarbij flink aan banden is getrokken. Over het algemeen is geen kraag nodig, maar voor de zekerheid nemen mensen er toch vaak één mee.

Controles na de operatie zitten ook inbegrepen bij de prijs. Dat is op 2 dagen en 10 dagen na de operatie. Op die manier kunnen we problemen op tijd opmerken en er iets aan doen voordat het een groot probleem wordt.

Kan dat niet goedkoper?

Natuurlijk kan dat. Wanneer er bijvoorbeeld geen infuus wordt geplaatst, geen paraveterinair continu staat mee te helpen met de bewaking van onder andere de narcose, of geen mogelijkheid is om gasnarcose te geven scheelt dat in de kosten, maar ook in de veiligheid.

Het lastige is dat je daarbij risico’s neemt waarvan de gevolgen niet altijd direct merkbaar zijn. Schade aan organen door gebrek aan bloed/zuurstof zie je niet aan de buitenkant. Net als pijn door onvoldoende pijnstilling.

Het is een ingreep die eenmaal in het leven van een poes plaatsvindt. Een paar tientjes maakt het verschil tussen een hoog niveau en de ouderwetse methode.